BURDUR’DA ADINA TÜRKÜLER YAKILAN DEĞİRMENLER

Burdur’da türkülere konu olan 12 değirmenden sadece ikisi çalışır vaziyette.

Sözleri Tepeli Hasan’a ait olan, Muzaffer Sarısözen tarafından derlenen ‘On İkidir Şu Burdur’un Dermeni’ türküsüne konu olan yaklaşık 300 yıllık geçmişe sahip 12 değirmenden bugün sadece 2’sinin çarkı dönüyor.

“Geçmişte, su gücüyle dönen değirmen taşları İnsuyu ve Gökpınar çaylarının suyunun kesilmesi nedeniyle dönmemeye başladı. Zamana uyanlar, elektrikli motorlar kullandı ve modernize edildi. Zamanın gerisinde kalan değirmenler ise bir bir kapandı.

Merkez Kurna Köyü’nde başlayan, Burdur Çayı’nın üzerinde 1700’lü yıllarda bölgede yaşayan Rum ve Ermeniler tarafından yaptırılan 12 su değirmeni, yıllarca yöre halkına hizmet verdi. Burdur Çayı’nın suyunun azalmasıyla zamana uyularak, değirmenlerde su gücü yerine elektrik motoru kullanılmaya başlandı. Türkülere konu olacak kadar ünlü olan değirmenler, gelişen teknoloji, tarım arazilerinin azalması, ev ekmeğinin yerini fırın ekmeği üretiminin almasıyla önemini yitirerek bir bir kapandı.

Tepeli Hasan’ın sözlerini yazdığı ve Muzaffer Sarısözen tarafından derlenen ‘On İkidir Şu Burdur’un Dermeni’ türküsüne konu olan değirmenlerden bugün sadece ‘Baş Değirmen’ ve ‘Hamit Değirmeni’, un fabrikası olarak hizmet veriyor. Bölgede kapısına kilit vurulan ‘Ali Bey Değirmeni’ ise Burdur Belediyesi tarafından satın alındı. 12 Dönüm arazisi mesire yeri olarak düzenlenecek bina ise ‘Değirmen Müzesi’ne dönüştürülecek.

Türkülere konu olan 12 değirmenden birisi olan Ali Bey Değirmeni ise Burdur Belediyesi tarafından restore edilerek Değirmen Müzesine dönüştürülecek.

Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz; “Ali Bey Değirmeni türkülere konu olan 12 değirmenden birisi. Projemizi hazırladık ve Batı Akdeniz Kalkınma Ajansından yaklaşık 1,5 milyon lira destek aldık. Aslına uygun hale getirip, önce binamızı eski haline getirip çevresini ise mesire alanı haline getireceğiz. Amacımız değirmenleri ile ünlü olan Burdur’umuzun tarihteki o değirmenlerinden bir tanesini aslına uygun olarak yaşatmak ve vatandaşımızın geçmişte su değirmenlerinin nasıl çalıştığını görmesini sağlamanın yanında sıcak yaz günlerinde halkımızın faydalanacağı bir mesirelik alanı kzanadırmak istiyoruz” dedi.

DHA’ya konuşan Başkan Ercengiz, “vatandaşımızın s değirmeninin nasıl çalıştığını, çalışma prensiplerini, geçmişte nasıl çalıştığına ait elimizde bulunan bilgi, belge ve fotoğrafları da sergileyerek küçük çaplı bir Değirmen müzesi haline dönüştüreceğiz” diye konuştu.

TÜRKÜNÜN SÖZLERİ

On İkidir imanım aman, şu Burdur’un dermeni

Dermencisi efem aman Urum değil Ermeni

Ya kendisi efeler aman ya kellesi gelmeli

Ay karanlık efem görünmüyor izimiz

Üç kardeşiz efem kurban gitsin birimiz

Bir incecik yol gidiyor dermene

Oturmuşlar efem aman çayır ile çimene

Hem severim efeler aman hem döverim kime ne

Al karanfil aman mor şişede ıslanır

Bir gün olur efem deli gönül uslanır.

TÜRKÜLERE KONU OLAN 12 DEĞİRMEN:

1- Ayan Hasan Değirmeni- Kurna Köyünde (Kullanılmıyor)

2- Tıkırdık Değirmeni- Kurna Köyünde (Yıkıldı)

3- Çobanönü Değirmeni (Yıkıldı)

4- Tapucu Yakup Değirmeni (Yıkıldı)

5- Kaymakamoğlu Değirmeni-Osman Evciler (Yıkıldı)

6- Bavli Değirmeni (Yıkıldı)

7- Hatip Hoca Değirmeni (Kapalı)

8- Velicangil Değirmeni (Kapalı)

9- Kabacalı Değirmeni (Kapalı)

10- Ali Bey Değirmeni (Müze Yapılacak)

11- Baş Değirmen (Berberoğlu Un Fabrikası)

12- Hamit Değirmeni (Emin Un) BURDUR YENİGÜN